Veilig
kijken!
Hoe zorg ik dat het weer licht
wordt?
naar overzicht
| Inhoud: Veilig kijken Veel gestelde vragen Belichtingstabel Eclipsbrillen bestellen |
 |
www.weerboek.nl Ook na 11 augustus 1999 blijft achter deze URL de site van Weather Pictures International bereikbaar! |
Naarmate de 11e augustus nadert, komen steeds meer vragen binnen over het kijken naar de zonsverduistering met het beschermende brilletje. Hoe moet je kijken? Bestaan er nog andere hulpmiddelen waarmee je ook veilig naar de zon kunt kijken? Mag ik wel door de videocamera kijken als ik de zonsverduistering wil vastleggen?
Op de meest gestelde vragen gaan
we in het boek Zonsverduistering, de eclips van 11 augustus al uitgebreid
in, maar voor degenen die het boek nog niet in hebben gezien volgen hierna een aantal
antwoorden op veel gestelde vragen.
| Vraag | Antwoord |
| Kan ik ook met andere middelen dan het speciale eclipsbrilletje naar de zon kijken zonder dat er gevaar is op oogbeschadiging? | Er zijn slechts een paar materialen die ook het zonlicht goed
tegenhouden. Enkele decennia geleden gebruikte men diepzwarte fotonegatieven. Die laten
ook niet veel zonlicht door maar ze zijn minder veilig dan de speciale brilletjes. Ook zag
men wel mensen die een donker stuk van een lasbril gebruikten om naar de zon te kijken. Een lasbril kan het zonlicht voldoende dimmen maar dan moet men een lasbril gebruiken die ontworpen is voor elektrisch lassen (dus niet voor autogeen laswerk). Bovendien moet de gradatie van de bril zeer zwaar zijn . |
| Een paar jaar geleden heb ik door een CD-schijfje een gedeeltelijke zonsverduistering bekeken. Was dat veilig of toch nog gevaarlijk voor mijn ogen? | Een CD-schijfje is NIET veilig. De mate waarin het zonlicht wordt afgeschermd is lang niet voldoende om veilig te kunnen kijken. Ook ultra-violette straling dringt gemakkelijk door het schijfje heen. Dat soort stralen zijn voor ons niet zichtbaar maar ze kunnen wel zware schade aan het oog aanrichten. |
| Vroeger maakten we boven een kaarsvlam een stuk glas zwart met roet. Is dat veilig? | Egaal een mooie roetlaag op een glas aanbrengen is niet eenvoudig. Als er door gebruik plotseling wat roet afgeveegd wordt is het zonlicht toch in staat schade aan te brengen. Bovendien dringt ook door het roet nog straling (infra-rood) heen de het oog kan beschadigen. |
| Bij het boek zit maar één eclipsbrilletje, waar kan ik er nog een paar vinden voor mijn kinderen? | Veilige beschermingsbrilletjes zijn o.a. bij de opticiens vaak
goed verkrijgbaar. l. Bestellingen bij de auteurs of Meteoconsult zijn vanaf heden i.v.m.
de tijd voor verzending helaas niet meer mogelijk. Bij de aanschaf van het boek bij de boekhandels krijgt u natuurlijk een eclipsbril. |
| Mag ik met een speciaal eclipsbrilletje langere tijd naar de zon kijken of is dat ook gevaarlijk? | Ook al is het eclipsbrilletje ontworpen om veilig naar de zon te kijken, het is niet goed om er langdurig (bijvoorbeeld vele tientallen seconden) mee naar de zon te kijken. Het zonlicht wordt door het brilletje een miljoen keer verzwakt maar het is toch verstandig om ook met het brilletje de kijkduur steeds tot korte momenten te beperken. |
| Is er in Nederland tijdens het maximum van de zonsverduistering een kans dat ik zonder brilletje de zon veilig kan bekijken. | In Nederland is de zon ook tijdens het maximum van de verduistering nog niet geheel achter de maan verdween. Bij helder weer is er nog 3 tot 10 % (afhankelijk van waar u zich in Nederland bevindt) van de zonneschijf als een sikkel zichtbaar. Om dat veilig te bekijken MOET u een brilletje gebruiken. Misschien is er op dat moment wat bewolking die het zonlicht van nature wat tempert maar bedenk dat kijken zonder zo’n bril ook op dat moment risico’s inhoudt. Het oog bevat namelijk geen pijnzenuw zodat u niet merkt dat er onherstelbare schade aan het netvlies ontstaat, u voelt het namelijk niet en dat is het verraderlijke. |
| Waar moet ik op letten als ik met zo’n brilletje naar de zon wil kijken? | Let er op dat de speciale Mylar-laag (het aluminiumfolie-achtige
materiaal) geen krassen heeft. Kleine gaatjes in die laag laten meteen alle zonlicht door,
waardoor er toch schade aan het netvlies kan optreden. Bewaar het brilletje daarom tot het
gebruik in een speciale verpakking waarbij geen krassen of gaatjes kunnen ontstaan. Als u de zon wilt bekijken, zorg dan dat u eerst de bril opzet en richt uw ogen vervolgens pas op de zon (Bedenk dat slechts enkele seconden onbeschermd naar de zon kijken al definitieve schade aan het netvlies kunnen opleveren). Let er op dat kleine kinderen deze procedure ook goed kennen, zij realiseren zich nog minder het gevaar van zo maar naar de zon kijken. |
| Als ik naar de totaliteitszone ga, moet ik dan ook het brilletje ophouden tijdens de momenten dat de zon geheel is verduisterd en alleen de corona zichtbaar is? | Als de zon geheel achter de maan is verdwenen kunt u het brilletje afzetten ( eigenlijk is het woord MOET hier beter op zijn plaats) want anders zult u het fraaie natuurverschijnsel niet zien. Het licht van de corona die nog rond de maan zichtbaar is, is ongevaarlijk voor het oog. Op het moment dat de zon weer tevoorschijn komt moet u het brilletje onmiddellijk weer dragen, zelfs een miniem stukje fel zonlicht is al in staat om weer schade aan het oog aan te brengen. |
| Als ik door mijn fototoestel of mijn videocamera kijk via de zoeker, loop ik dan tijdens de gedeeltelijke fase van de zonsverduistering ook risico op oogbeschadiging? | Ja, het is gevaarlijk om via de zoeker van uw camera te kijken als de zon in het beeldveld is. Naarmate u een sterkere (tele)lens gebruikt neemt dat gevaar alleen maar toe. Videocamera’s en fototoestellen moet u daarom beslist uitrusten met speciale grijsfilters die u voor de lenzen monteert. Zelfs als u deze filters heeft gemonteerd dient u nog de nodige voorzorgen in acht te nemen bij het kijken door de zoeker. Houdt altijd rekening met het feit dat het filter onverwachts kan verschuiven waarbij plots alle ongefilterde straling weer door de lens dringt. Onmiddelijke blindheid kan dan het gevolg zijn. Tref bij het maken van foto’s dus uitgebreide voorzorgen en informeer u goed bij experts op dit gebied. Alleen tijdens de totaliteitsfase kunt u ook met de videocamera door de zoeker kijken zonder dat u daarmee risico’s loopt ( ook de gevoelige elektronica van de beeldchip heeft dan minder risico). Is de totaliteit weer voorbij dan moet u onmiddellijk weer filters gebruiken daar anders de elektronica de geest kan geven, maar erger nog….. ook uw oog via de zoeker weer veel risico loopt. |
| Welke belichtingstijden moet ik hanteren als ik de zon wil fotograferen? | Er zijn veel manieren om foto’s van de gedeeltelijk of
totaal verduisterde zon te nemen. In het boek Zonsverduistering vindt u op pagina 77 een
zeer uitgebreide belichtingstabel. In die tabel vindt u belichtingstijden die u kunt gebruiken bij een gedeeltelijk verduisterde zon bij bepaalde filmgevoeligheden en diafragma-instellingen. Ten opzichte van de getalswaarden in de eerste druk van het boek is nog een wijziging aangebracht bij de 2e druk. In de eerste druk werd niet gemeld met welk grijsfilter de bewuste belichtingstijden gebruikt konden worden. In de 2e druk is aangegeven dat de daar vermelde belichtingstijden gekoppeld zijn aan het gebruik van een grijsfilter (neutral density filter) met de waarde 4.0 Voor alle duidelijkheid vindt u hieronder de waarde die in de 2e druk is te vinden (Let wel: alleen de waarden van de belichtingstijden bij een gedeeltelijk verduisterde zon zijn aangepast, alle andere cijfers in de tabel zijn ongewijzgd gebleven). Voor alle volledigheid vindt u op deze site ook nog de waarde die u bij gebruik van grijsfilter 5.0 kunt hanteren. |
| Onderwerp | Factor Q | Sluitersnelheid |
||||||||
| Zon gedeeltelijk verduisterd (4.0) | 11 | -- | -- | -- | 1/4000 | 1/2000 | 1/1000 | 1/500 | 1/250 | 1/125 |
| Zon gedeeltelijk verduisterd (5.0) | 11 | 1/4000 | 1/2000 | 1/1000 | 1/500 | 1/250 | 1/125 | 1/60 | 1/30 | 1/15 |
| Deze cijfers dus in relatie tot de andere getallen zoals in de tabel in het boek vermeld ! | ||||||||||